ریشه تقریبا بی دفاع ترین قسمت فرش محسوب می‌شود و به همین خاطر در مراقبت و شستشوی آن باید وسواس بیشتری به خرج دهید. از طرفی از آنجا که امتداد ریشه‌ها به تار و پود فرش ختم می‌شود؛ آسیب دیدن آن می‌تواند ساختار قالی را دچار مشکل کند. ریشه در حقیقت همان تار فرش محسوب می‌شود که نخ خاب روی آن گره زده شده است.
وظیفه این بخش مستحکم نگه داشتن گره‌هاست. بنابراین اگر می‌خواهید فرش‌تان سالم بماند و به دلیل قالی شویی دچار آسیب جدی نشود؛ باید روش مراقبت از ریشه را بدانید. یکی از مهم‌ترین اقدامات برای مراقبت از فرش، تمیز نگه داشتن ریشه‌هاست؛ چرا که کثیف ماندن ریشه باعث پوسیدگی زودرس آن می‌شود. ما در این مقاله قصد داریم در مورد ترفندها و روش‌های ساده و کاربردی برای رفع زردی ریشه فرش صحبت کنیم.
علت کثیف شدن ریشه فرش چیست؟
از آنجایی که ریشه فرش سفید است و بیشتر از سایر قسمت‌ها در معرض تماس با عوامل بیرونی است؛ زودتر کثیف می‌شود. از عمده دلایلی که سبب می‌شوند ریشه‌ها دچار زردی و کثیفی شوند عبارتند از:
تجمع گرد و خاک
گرد و خاک معمولا قبل از اینکه آثار تجمع خود را روی بدنه اصلی فرش نشان دهند؛ روی ظاهر ریشه‌ها اثر گذاشته و باعث زرد شدن این قسمت از فرش می‌شوند. این گرد و خاک هم از طریق هوای محیط و هم از طریق پا به فرش منتقل شده و به مرور زمان باعث ایجاد لکه‌ای می‌شود که عموما به آن دوده گرفتگی می‌گویند.
شستشوی غیراصولی
یکی از مشکلاتی که ممکن است در اثر شستشوی غیراصولی فرش ایجاد شود؛ زرد شدن ریشه‌هاست. در این شرایط معمولا باقی ماندن رطوبت یا مواد شوینده روی بافت فرش و سرازیر شدن آن به قسمت ریشه‌ها در اثر آویزان کردن، علت ایجاد لکه زرد است.
لک شدن ریشه
ریختن هر نوع ماده‌ای مانند انواع مایعات، مواد غذایی و… ممکن است لکه‌های زردی روی ریشه فرش ایجاد کند.
چرا باید لکه زرد روی ریشه را زود تمیز کنیم؟
کثیفی و ماندگاری آن، تنها عامل مهمی است که می‌تواند ریشه فرش را دچار پوسیدگی کند. بنابراین برای اینکه از چرک مرده شدن این قسمت از قالی جلوگیری کنید؛ باید به نظافت فرش توجه داشته و هر لکه‌ای را قبل از اینکه عمیق شود تمیز کنید.
چطور از کثیف شدن ریشه های فرش جلوگیری کنیم؟
نکات زیر در جلوگیری از زرد شدن ریشه فرش بسیار کاربردی هستند:
- فرش را بعد از شستشو تا زمانی که آب خروجی از آن کاملا تمیز و شفاف نشده، آبکشی کنید. این علامت نشان می‌دهد که مواد شوینده در الیاف فرش باقی نمانده است.
- بهتر است برای جلوگیری از دوده گرفتن ریشه‌ها، از لفاف‌دوزی یا کاور و محافظ ریشه استفاده کنید.
- اگر به هر دلیلی ترجیح می‌دهید فرش را در خانه بشویید؛ حتما در اولین فرصت بعد از آبکشی آن را از جای مناسبی آویزان کردن تا سریع‌تر خشک شود. کندی فرآیند خشک کردن اصلی‌ترین عامل ایجاد لکه زرد روی ریشه هاست.
- برای آبگیری بهتر و سریع‌تر، روی سطح فرش را بعد از آبکشی با پارو یا تی کاملا خشک کنید. این کار نه تنها از ایجاد زردی در ریشه بلکه از ایجاد بوی بد نیز جلوگیری می‌کند.
- هرگز از آب داغ برای قالی شویی استفاده نکنید. بالا بودن دمای آبی که در فرآیند شستشوی فرش از آن استفاده می‌کنید علاوه بر ایجاد لکه زرد، باعث رنگ‌دهی و قاطی شدن رنگ‌ها به خصوص در فرش‌های دستباف می‌شود. آب ولرمی که دمای معتدلی دارد؛ بهترین گزینه برای شستشوی ایمن فرش و جلوگیری از زرد شدن ریشه‌هاست.
- هر زمان که روی فرش را جاروبرقی می‌کشید؛ ریشه‌ها را هم به دقت جارو کنید تا از تجمع گرد و خاک جلوگیری شود. البته طی این روند باید مراقب باشید که با فشار بیش از حد به ریشه‌ها آسیب نرسانید.
- برای جلوگیری از چرک مردگی و سرسخت شدن لکه‌ها، باید بلافاصله آنها را تمیز کنید.
روش های رفع زردی ریشه فرش
بهترین روش برای رفع زردی ریشه فرش این است که هنگام شستشو مرحله آبکشی را با دقت و وسواس زیاد انجام دهید. به این ترتیب که بعد از شستشو، با استفاده از آب ولرم و پارو، سعی کنید تمام کفی که داخل فرش باقی مانده است را خارج کنید. پاروکشی و آبکشی را تا زمانی ادامه دهید که فقط آب شفاف از یک طرف فرش خارج شود. به غیر از این روش، برای از بین بردن لکه زرد روی فرش می‌توانید از تکنیک‌های ساده زیر نیز استفاده کنید.
سرکه
برای از بین بردن لکه زرد روی فرش به کمک سرکه باید طبق دستور زیر عمل کنید:
- 5 الی 6 قاشق غذاخوری سرکه سفید را با یک لیوان آب رقیق کنید و این ترکیب را داخل یک بطری اسپری بریزید.
- مقداری از این محلول را روی لکه زرد اسپری کرده و چند دقیقه صبر کنید.
- در این مرحله باید ریشه را آبکشی کرده و نم آن را ابتدا با یک تی کوچک و سپس حوله کاملا خشک کنید.
- آنقدر این مراحل را تکرار کنید تا زردی کاملا از بین برود.
ترکیب سرکه سفید و نمک
اگر سرکه خالی نتوانست در رفع زردی ریشه فرش به شما کمک کند؛ از دستور زیر برای استفاده از این ماده معجزه‌آسا استفاده کنید:
- مقداری نمک و سرکه سفید را به نسبت مساوی با هم مخلوط کرده و این ترکیب را با یک لیوان آب رقیق کنید.
- ترکیب نمک، سرکه و آب را روی قسمتی از ریشه که زرد شده اسپری کنید و چند دقیقه بعد آن را با آب ولرم کاملا آبکشی کنید.
- مثل دستور قبل باید بعد از آبکشی با تی و حوله رطوبت اضافه ریشه فرش را بگیرید.
- اگر لکه از بین نرفت؛ این مراحل را چند بار تکرار کنید.
جوش شیرین
جوش شیرین یک ماده بی‌ضرر و بسیار عالی برای نظافت و تمیزکاری منزل است. با استفاده از این ماده و به روشی که در ادامه توضیح داده‌ایم می‌توانید لکه‌های زرد روی ریشه فرش را از بین ببرید:
- چند قاشق جوش شیرین را در آب حل کرده و این ترکیب را روی ریشه اسپری کنید.
- 30 دقیقه بعد محل را با استفاده از آب ولرم آبکشی کنید و رطوبت ایجاد شده را ابتدا با استفاده از تی و سپس یک حوله تمیز خشک کنید.
- مثل دو روش قبل شاید لازم باشد برای تمیز کردن لکه‌های زرد ماندگار چند بار این مراحل را تکرار کنید.
ترکیب سرکه سفید و جوش شیرین
جوش شیرین همراه با سرکه هم ماده خوبی برای رفع زردی ریشه فرش است. از این ترکیب به روش زیر استفاده کنید:
- مقداری جوش شیرین را با سرکه سفید به حالت خمیری درآورید.
- این خمیر را روی لکه بمالید و 30 دقیقه صبر کنید.
- بعد از خشک شدن خمیر، اثر آن را با استفاده از جاروبرقی از بین برده و به روش‌هایی که در بالا توضیح دادیم ریشه‌ها را آبکشی کنید.
پودر ماشین لباسشویی
برای رفع زردی ریشه فرش با استفاده از پودر ماشین لباسشویی از دستور زیر پیروی کنید:
- مقداری پودر ماشین لباسشویی را با آب رقیق کرده و آن را با اسفنج یا اسکاچ روی محلی از ریشه که لکه شده است بمالید.
- بعد از اینکه مطمئن شدید ریشه کاملا سفید شده است؛ با استفاده از آب ولرم آن را آبکشی کرده و با تی و سپس حوله محل را خشک و عاری از رطوبت کنید.
شامپو
شامپوی معمولی هم ماده خوبی برای رفع زردی ریشه فرش است. کافیست طبق دستور زیر عمل کنید:
- کف حاصل از ترکیب شامپو و آب را با استفاده از اسفنج روی ریشه ها بمالید.
- سپس ریشه‌ها را با آب ولرم آبکشی کرده و نم و رطوبت آن را با استفاده از حوله کاملا خشک کنید.
شامپو فرش
شامپو فرش تخصصی‌ترین ماده شوینده برای رفع زردی ریشه فرش است. این ماده را باید به شیوه زیر استفاده کنید:
- مقداری شامپو فرش را با آب رقیق کرده و با فرچه در جهت خواب، کف حاصل از آن را روی ریشه ها بمالید.
- در این مرحله باید تا زمانی که فقط آب شفاف از ریشه‌ها خارج می‌شود آنها را آبکشی کنید.
- بهتر است پنجره‌ها را باز بگذارید تا فرش در معرض هوا و به صورت طبیعی خشک شود.
پودر صابون
اگر پودر صابون دارید می‌توانید با استفاده از آن لکه‌های زرد روی ریشه را از بین ببرید:
- مقداری از این پودر را در آب حل کرده و کف تولید کنید.
- این کف را با یک فرچه روی ریشه بمالید.
- در این مرحله باید ریشه‌ها را با آب کافی آبکشی کرده با استفاده از حوله رطوبت آن را بگیرید.
مواد ممنوعه برای رفع زردی ریشه فرش
وایتکس
از آنجایی که وایتکس شوینده‌ای بسیار قوی است و به سرعت می‌تواند رنگ قالی را از بین ببرد؛ به هیچ عنوان توصیه نمی‌کنیم از آن برای رفع زردی ریشه فرش استفاده کنید. در وایتکس ترکیباتی وجود دارد که باعث پوسیدگی زودرس می‌شود.
هیدروژن پراکسید
این ماده شیمیایی هم دقیقا مثل وایتکس خاصیت رنگ‌بری دارد و پوسیدگی ایجاد می‌کند. بنابراین به هیچ وجه از آن برای شستشوی فرش به بهانه اینکه قیمت قالیشویی گران است استفاده نکنید.
آمونیاک اسید
سومین ماده‌ای که به هیچ عنوان نباید آن را برای شستشوی خود فرش و ریشه‌های آن استفاده کنید؛ آمونیاک اسید است که حتی قوی‌تر از دو گزینه دیگر بوده و باعث می‌شود فرش خیلی زود بپوسد.
