هرچند که در تمام ایام سال میتوان اقدام به تمیز کردن خانه و نظافت کامل منزل نمود اما در کشور ایران هر زمان که در مورد خانهتکانی صحبت میشود منظور و مفهوم اصول خانه تکانی آخر سال و آماده شدن برای سال جدید و عید نوروز است. تمیز کردن خانه و نظافت کامل منازل در اواخر اسفندماه به افراد انرژی مضاعفی میدهد که با روحیه و احساس بهتری به استقبال سال جدید بروند. به صورت کلی میتوان گفت افراد یا عاشق خانهتکانی هستند و یا از آن فراری میباشند اما در هر دو صورت نظافت و تمیزکاری منازل از واجبات بوده و اهمیت بسیار زیادی دارد. چنانچه افراد برای انجام نظافت منزل و تمیز کردن آن برنامه و هدف مشخصی نداشته باشند قطعاً با مشکلات و چالشهای مختلفی مواجه میشوند. در ادامه مطلب به بررسی کامل مراحل خانه تکانی و لوازم مورد نیاز برای آن پرداخته خواهد شد.
مواد و لوازم مورد نیاز برای نظافت منزل
نظافت و تمیز کردن خانه بدون در اختیار داشتن ابزار و امکانات و مواد شوینده مناسب ممکن نیست و افراد دچار سردرگمی و گیجی میشوند. البته افراد قبل از فراهم کردن مواد و ابزار تمیزکاری باید هدف خود را کاملاً مشخص کنند چرا که اگر تمیزکاری و نظافت را از بخشهای اشتباه خانه شروع کنند نتیجه مناسبی نمیگیرند و مجبور به دوبارهکاری شوند. قبل از آنکه افراد به سراغ لیست کارهای خانه تکانی بروند باید وسایل و مواد مورد نیاز برای نظافت را فراهم و آماده کنند که مهمترین آنها به شرح زیر میباشند:
- سطل و کیسههای زباله
- دستمال گردگیری متصل به چوب یا دستهای بلند
- نردبان و چهارپایه
- پارچههای تمیز برای گردگیری و خشککردن لوازم و اسفنج پنبهای
- دستکش پلاستیکی
- جاروی برقی و دستی
- تی و پارو
- بخارشو برای شستشوی پرده
- جوش شیرین و محلولهای تمیزکننده چندکاره
- شیشهپاککن و روزنامه
- شامپو فرش و مایع ظرفشویی و …
مراحل مختلف خانه تکانی
میتوان گفت که مراحل انجام خانهتکانی یک امر کاملاً نسبی و سلیقهای است و ممکن است افراد مختلف برای نظافت منزل خود مراحلی با اولویتبندیهای متفاوت داشته باشند به این معنی شاید فردی تمایل داشته باشد سرویس بهداشتی و حمام را قبل از آشپزخانه تمیز کند درحالیکه سایر افراد اولویت را به آشپزخانه میدهند. هرچند که سلیقه در انتخاب مراحل تمیزکاری میتواند مؤثر باشد اما میتوان گفت مراحل زیر برای نظافت خانه کاملاً منطقی و نتیجهبخش هستند.
مرحله اول: آماده شدن افراد برای خانه تکانی
همانطور که گفته شد داشتن هدف و برنامه در خانه تکانی عید اهمیت بسیار زیادی دارد و مانع از دوبارهکاری میشود. افراد میتوانند با گوش دادن به موسیقی مورد علاقه خود با انرژی بالا نظافت منزل را شروع کنند. ابتدا لازم است که تمامی مواد و ابزارهای مورد نظر آماده و فراهم شوند و ابتدا تمامی لوازم و وسایل خانه مرتب شده و در جای خود قرار داده شوند. لازم است که دستمال، حوله، پیشبند و … برای عملیات شستشو آماده شود و کیسههای زباله در دسترس باشند تا زبالهها جمعآوری شوند.
مرحله دوم: جمعآوری وسایل اتاقها و بخشهای مختلف خانه
بعد از آنکه تمامی مواد و ابزارها برای خانهتکانی آماده شد و فرد چک لیست خود را بررسی کرد و تصمیم به شروع مراحل تمیزکاری کرد لازم است که تمامی وسایل اتاقخواب، پذیرایی، آشپزخانه و … جمعآوریشده و هر کدام از آنها در جای خود قرار داده شوند، لباسها، مدارک، لوازمآرایشی و بهداشتی، لوازم برقی، لوازم شکستنی و … همگی باید جمعآوریشده و هرکدام در جای مناسب خود قرار داده شوند و لوازمی که نیاز به تمیزکاری و شستشو دارند کاملاً تمیز شوند.
مرحله سوم: شستشوی فرشها
همانطور که گفته شد خانه تکانی امری نسبی و سلیقهای است اما از آنجا که معمولاً افراد تمیز کردن خانه را با گردگیری سقفها و دیوارها شروع میکنند بهتر است که قبل از آن فرشها، موکتها، مبلمان و … را جمع کرده و شستشو دهند تا گردوغبار کمتری بر سطوح و داخل الیاف آنها نفوذ کند. با توجه به آنکه در زمان خانه تکانی حجم کارها بسیار زیاد است و انرژی بسیاری از افراد میگیرد بهترین کار برای شستشوی فرشها و موکتها و … برونسپاری آنها و استفاده از خدمات شرکتهای قالیشویی مانند قالیشویی تهران است. با توجه به آنکه معمولاً شستشوی فرشها و موکتها و… از زمان دریافت تا شستشو و بازگرداندن آن میتواند از 2 تا چند روز طول بکشد افراد میتوانند در این مدت به انجام بقیه امور نظافت منزل بپردازند.
مرحله چهارم: گردگیری سقفها و دیوارها
بعد از آنکه لوازم هر بخش از خانه جمعآوریشده و فرشها و موکتها شسته شدند لازم است که افراد با استفاده از ابزارهایی مانند جاروبرقی، تی، جاروهای دستهدار و … اقدام به گردگیری سقف و دیوار بخشهای مختلف کنند. درصورتیکه گردگیری این بخشها در این مرحله انجام نشود ممکن است بعد از انجام مراحل دیگر افراد مجبور به دوبارهکاری و صرف انرژی زیادی شوند.
مرحله پنجم: نظافت اتاقها در خانه تکانی
بعد از شستشوی موکت اتاق و گردگیری سقف و دیوارها لازم است که در و پنجره اتاقها با استفاده از مواد تمیزکننده مخصوص و پارچههای مناسب تمیز شوند. در صورت وجود عکس، ساعت دیواری، تابلو فرش و … لازم است که تمیز شوند و سپس کف اتاق کاملاً تمیز، دستمال کشی و شسته شود. پرده اتاق باید کنده شده و شسته شود و یا با استفاده از روشهای مخصوص درحالیکه بر روی دیوار قرار دارد تمیز شود.
سپس کمدهای موجود در اتاق باید مرتب شده و تمامی وسایل در جای خود قرار داده شود و هرگونه شیء اضافی به داخل سطل آشغال انداخته شود. لباسهایی که نیاز به شستشو دارند باید در یک سبد جداگانه قرار گرفته و بعد از اتمام کارهای نظافت منزل شسته شوند. کمد اسباببازی بچهها، قفسههای کتابخانه، میزتحریر و کامپیوتر، تخت خواب و … باید کاملاً گردگیری و تمیز شده و تمامی وسایل مرتب شوند و مواردی مانند روتختی، روبالشی و … که نیاز به شستشو دارند در یک سبد قرار داده شوند تا در فرصت مناسب تمیز شوند.
مرحله ششم: نظافت اتاق پذیرایی و نشیمن
برای تمیز کردن اتاق پذیرایی و نشیمن نیز باید همانند اتاقخواب اقدام کرد و بعد از آنکه فرش، مبل و موکتها به شرکتهای قالیشویی سپرده شده و به بیرون از خانه منتقل گشتهاند سقف و دیوارها کاملاً گردگیری شوند. بعد از گردگیر سقف و دیوارها لازم است که پنجرهها، تابلوها، ساعت دیواری و … تمیز شوند و پردههای نیز با استفاده از روشهای مخصوص نظافت گردند. بعد از انجام این موارد لازم است که اقدام به گردگیری و تمیزکاری لوازمی همچون تلویزیون و میز تلویزیون، قفسههای کتاب یا لوازم تزئینی و … شود و در نهایت کف پذیرایی و نشیمن دستمال کشی یا شسته شود. چنانچه مبلمان به بیرون منتقل نشده بود میتوان در طول زمان گردگیری از یک پارچه بهعنوان محافظ برای آنها استفاده کرد و بعد از اتمام کارها شستشوی مبل نیز انجام شود.
📌 نکته: برای شستشوی مبل بسیار مهم است که اگر اینکار را در منزل انجام میدهید به روش درست و با موادی انجام دهید تا به مبل های خود آسیب نزنید و بتوانید لکه را با دردسر کمتر و بدون لیجاد مشکل جدید از بین ببرید . اول از همه شما باید از نوع شستشوی مبل خود آگاه باشید تا بتوانید بهترین مایع برای شستشوی مبل خود در خانه را تهییه کنید.
مرحله هفتم: نظافت آشپزخانه
نظافت آشپزخانه از مهمترین مراحل خونه تکونی و نظافت منزل است چرا که این بخش در مقایسه با سایر قسمتهای خانه پتانسیل بیشتری برای کثیف شدن و جذب آلودگی دارد. قبل از هر چیزی در آشپزخانه باید افراد تمامی وسایل را جمع کرده و بعد از گردگیری سقف و دستمال کشی و شستن دیوارهای آشپزخانه، آنها را در یک قسمت جمع کرده تا کابینت کاملاً دستمال کشی و تمیز شوند. در نهایت هر کدام از وسایل باید دستمال کشی و شسته شده و بعد از خشک شدن به جای اصلی خود برگردانده شوند.
تمیز کردن لوازمی مانند ماشین لباسشویی، ماشین ظرف شویی، سینک ظرفشویی و … باید با استفاده از مواد مخصوص انجام شود چرا که این لوازم معمولاً چربی و آلودگیهای زیادی به خود جذب میکنند. بعد از آنکه تمامی وسایل آشپزخانه نظافت شد و لوازمی همچون کابینتها، قفسهها، کمدها، لباسشویی، یخچال و … کاملاً مرتب گشتند باید زبالهها و لوازم اضافی و غیرقابل استفاده جمعآوریشده و درنهایت کف آشپزخانه دستمال کشی یا شسته شود.
مرحله هشتم خانه تکانی: تمیز کردن سرویس بهداشتی و حمام
سرویس بهداشتی و حمام نیز بهشدت مستعد آلودگی هستند و لازم است که تمامی دیوارهها، سقف، میز توالت، شیرآلات و … با استفاده از مواد شوینده مخصوص و موادی همچون سرکه و جوششیرین کاملاً تمیز و شسته شوند و تمامی زباله و آشغالهای سرویس بهداشتی جمعآوری شود.
مرحله نهم: تمیز کردن انباری، راهرو و پارکینگ
بعد از تمیزکاری و نظافت قسمتهای داخلی ساختمان لازم است که بخشهایی همچون راهروها، انباری و پارکینگ نیز کاملاً مرتب، گردگیری و شسته شوند تا از ورود دوباره هرگونه آلودگی به داخل خانه جلوگیری کرد.
مرحله دهم: پهن کردن فرش و چیدمان نهایی خانه
در نهایت بعد از انجام تمامی امور خانه تکانی بر اساس چک لیستی که افراد از قبل تهیه کرده بودند میتوانند اقدام به چیدمان نهایی منزل بکنند. فرشهای و موکتهای شسته و خشک شده باید درجای خود پهن شوند، پردهها دوباره متصل شوند و مبلمان در جای خود قرار بگیرند و در پایان دکوراسیون منزل بر اساس سلیقه افراد تزئین شود.
- هرکدام از این مراحل میتوانند کاملاً سلیقهای باشند. بهعنوانمثال بسیاری از افراد تمیز کردن اتاقها خصوصاً اتاق کودکان را به مرحله آخر موکول میکنند. چرا که اعتقاد دارند بچهها خیلی سریع اتاقها را شلوغ و کثیف میکنند و کار و تلاش آنها بینتیجه خواهد ماند.
- به صورت کلی استفاده از خدمات شرکتهای قالیشویی در زمان خانهتکانی میتواند مزایایی همچون کاهش حجم کار، شستشوی دقیق فرش و موکت و …، برطرف کردن پوسیدگی فرش و آسیبهای آن، صرفهجویی در هزینهها و انرژی افراد و … داشته باشد.
خانه تکانی در کرونا
همهگیری ویروس کرونا در ایران و جهان باعث شده تا برنامهریزیها برای خانه تکانی دستخوش تغییراتی شوند. امسال هم از دید و بازدید عید و سفرهای نوروزی خبری نیست، اما از طرف دیگر شیوع ویروس کرونا و امکان حضور آن در جای جای خانه، نظافت دقیق و کامل خانه را ضروری میکند.
از جمله نکاتی که برای تهیه چک لیست کارهای خانه در این ایام ضروری است، درجه تمیزی خانه، نوع چیدمان وسایل، محلهای پر رفت و آمد خانه، ساعاتی که قرار است برای خانه تکانی اختصاص داده شود و بسیاری موارد دیگر است.
بر اساس وسعت خانه و میزان مشارکت اعضای خانه، در کنار کارهایی که قرار است برونسپاری کنید (همچون سپردن فرشها و پردهها به قالیشویی یا خشکشویی مبلمان منزل) مهم است که شما خانهتکانی را از بهمن ماه آغاز کنید یا اسفند. در خصوص کارهایی که قرار است برونسپاری شوند، دقت کنید که روزهای پایانی سال، مراکز قالیشویی، به شدت شلوغ خواهند بود و برای همین بهتر است این کارها را زودتر از باقی فعالیتها در چک لیست کارهای خانه قرار دهید.
چک لیست خانه تکانی
زمانبندی انجام کارهای خانه | کارهایی که باید انجام شوند |
هفته اول اسفند |
تمیز کردن انباری: تمیز کردن قفسهها، دیوار، کف و دور انداختن لوازم کهنه تمیز کردن آشپزخانه: تمیز کردن قفسهها، شستن ظروف، تمیز کردن گاز، هود، دیوار، تمیز کردن یخچال و فریزر، جارو و تی |
هفته دوم اسفند |
تمیز کردن اتاق خواب: بیرون آوردن لباسها و شستن آنها، اهدا کردن لباسهای پوشیده نشده به خیریه، مرتب کردن کمدها و گردگیری، خشکشویی خوشخواب، تمیز کردن دیوار و کف
تمیز کردن پذیرایی: تمیز کردن کریستالها و ظروف، خاکگیری، سپردن فرش و پرده به قالیشویی، جارو کشیدن، تی |
هفته سوم اسفند |
تمیز کردن سرویسها: شستشوی سرویسها |
هفته چهارم اسفند |
تمیز کردن اتاق کودکان: مرتب کردن اسباب بازیها یا لوازمالتحریر، مرتب کردن کتابخانه و گردگیری کتابها، قاب عکس، دیوار، جارو، تی |
جمعبندی نهایی
خانهتکانی بهعنوان یکی از مهمترین و اصلیترین کارهای افراد خصوصاً در ایام پایانی سال و برای پیشوازی از سال نو عید نوروز است. برای انجام خانهتکانی بهتر و کسب نتیجه مناسبتر لازم است که افراد حتماً ابتدا یک هدف و برنامه مشخص داشته باشند. برای مثال یک چک لیست برای خود تهیه کنند و نظافت منزل را به صورت مرحلهبهمرحله و دقیق انجام دهند. استفاده از خدمات شرکتهای قالیشویی در زمان خانهتکانی میتواند کمک زیادی به افراد کرده و حجم زیادی از کارها را از روی دوش آنها بردارد.
ماهایی که کارمندیم وقتمون کمه
یکی بیاد بهترین روش خانه تکانی در یک هفته رو بگه :))
اصلا به نظر من بهترین زمان برای خانه تکانی عید همون یکی دو هفته آخره که با این همه دود و غبار تمیز بمونه نزدیک سال نو