وقتی نخ‌ها موقع بافت محکم گره نخورند یا جنس الیاف کیفیت خوبی نداشته باشد، علت سر نخ زدن فرش مشخص می‌شود. همچنین شستشوی غیر اصولی و قرار گرفتن فرش در مکان‌های پر رفت‌وآمد، باعث افزایش این مشکل می‌شود. اگر فرش دستباف باشد، ضعف در گره‌ها و بی‌توجهی به رفو، بیشترین آسیب را ایجاد می‌کند و در فرش ماشینی هم کیفیت پایین الیاف دلیل اصلی است.
این مقاله به بررسی همه علت‌ها، روش‌های اصلاح و راه‌های پیشگیری می‌پردازد. با مطالعه ادامه مطلب در کنار قالیشویی نوین، می‌توانید راهکارهای کاربردی را بشناسید.
علت سر نخ زدن فرش چیست و چرا اتفاق می‌افتد؟
وقتی صحبت از علت سر نخ زدن فرش می‌شود، بسیاری تصور می‌کنند این موضوع فقط در فرش‌های قدیمی اتفاق می‌افتد، در حالی‌که حتی یک فرش نو هم می‌تواند بعد از شستشو یا استفاده روزمره دچار این مشکل شود. سر نخ در واقع همان نخ‌های اضافه یا گره‌هایی هستند که به دلیل پارگی نخ چله، پایان یافتن نخ در هنگام بافت یا اتصال پودهای جدید به قدیم در میان پرزهای فرش نمایان می‌شوند.
این بیرون‌زدگی‌ها اگر به‌صورت درست اصلاح نشوند، به مرور باعث پوسیدگی و از هم‌گسیختگی تار و پود می‌شوند. رفوگران تاکید می‌کنند که قطع کردن خودسرانه این نخ‌ها، آسیب جدی به بافت وارد می‌کند. چون گاهی همان نخ به ظاهر اضافی، در حقیقت نقطه اتصال چله یا گره اصلی بافت است.
در چنین شرایطی حتی اگر سر نخ کوتاه شود، ادامه گره‌ها سست شده و با کوچک‌ترین فشار یا رفت‌وآمد دچار پارگی می‌شود. برای همین توصیه می‌شود در چنین مواردی با یک قالیشویی آنلاین تماس بگیرید. اگر قصد دارید از آسیب بیشتر جلوگیری کنید، بهتر است به جای کارهای سطحی، سراغ مراکز تخصصی بروید که خدمات کامل و حتی ارزان ترین قالیشویی را همراه با تضمین کیفیت ارائه می‌کنند.
در ادامه جهت کسب اطلاعات بیشتر شما را به مطالعه مقاله ” عوامل موثر بر پرزدهی فرش ” دعوت می نماییم.
تاثیر کیفیت بافت و نوع الیاف در بروز سر نخ
وقتی بافت فرش یکنواخت نباشد یا چله در زمان بافت پاره شود، احتمال بیرون‌زدگی نخ بسیار بیشتر خواهد شد. در بافت‌های ضعیف، اتصال بین پود نازک و پود ضخیم به‌درستی انجام نمی‌شود و همین موضوع به شکل سر نخ در سطح فرش ظاهر می‌شود. الیاف مصنوعی نسبت به الیاف طبیعی مثل پشم یا ابریشم، مقاومت کمتری در برابر کشش و فشار دارند. همین تفاوت باعث می‌شود در فرش‌های ماشینی که اغلب از الیاف مصنوعی ساخته می‌شوند، سر نخ‌ها بیشتر به چشم بیایند.
در مقابل، فرش دستباف به دلیل استفاده از الیاف طبیعی و گره‌های متراکم‌تر، دوام بیشتری دارد، هرچند اگر رفوگری دقیق انجام نشود، باز هم احتمال سر نخ زدن فرش وجود دارد. در نهایت می‌توان گفت که دوام فرش رابطه مستقیمی با کیفیت بافت و انتخاب الیاف دارد. هرچه نخ‌ها مقاوم‌تر باشند و بافت به‌صورت دقیق انجام شود، احتمال بروز سر نخ کمتر خواهد بود.
روش‌های تشخیص علت سر نخ زدن فرش‌های دستباف و ماشینی
افراد تنها زمانی متوجه این مشکل می‌شوند که فرش شسته می‌شود یا بعد از مدتی استفاده، نخ‌های اضافه در سطح آن ظاهر می‌شوند. در ادامه، مهم‌ترین روش‌های تشخیص سر نخ در فرش‌های دستباف و ماشینی را به‌صورت مرحله‌ای توضیح داده‌ایم:
بررسی پرزهای سطحی
در اولین نگاه باید پرزهای فرش را بررسی کرد. اگر نخ‌هایی نازک یا ضخیم بلندتر از سطح بقیه پرزها باشند، احتمال وجود سر نخ بسیار زیاد است. این بیرون‌زدگی‌ها معمولا با چشم غیرمسلح هم قابل مشاهده هستند.
پیدا کردن گره‌های کوچک سفید
وقتی پرزها را با انگشت کنار بزنید، گره‌های ریز یا نخ‌های سفید رنگ در میان تار و پود دیده می‌شوند. این نقاط همان سر نخ‌هایی هستند که در آینده باعث ظاهر نامناسب فرش خواهند شد.
بررسی پشت فرش
یکی از بهترین روش‌ها، نگاه کردن به پشت فرش است. در این بخش گره‌های اضافه یا اتصال پودهای قدیمی و جدید به‌وضوح مشخص می‌شوند. این روش به‌خصوص در فرش دستباف دقت بالایی دارد.
لمس کردن با دست
گاهی سر نخ در ظاهر مشخص نیست اما وقتی سطح فرش را لمس کنید، بخش‌هایی زبر یا ناهموار حس می‌شوند. این زبری نشانه وجود سر نخ در میان پرزها است که باید توسط رفوگر اصلاح شود.
تکنیک‌های حرفه‌ای اصلاح و رفع سر نخ زدن فرش
مشتریان زیادی بعد از شستشو در بهترین قالیشویی تهران متوجه شده‌اند که بخش‌هایی از فرششان سر نخ زده و ظاهر آن نامرتب شده است. در چنین شرایطی، کارشناسان با ابزارهای دقیق، سر نخ‌ها را بدون آسیب به پرزها اصلاح می‌کنند. یکی از تکنیک‌های پرکاربرد، استفاده از قیچی مخصوص است. در این روش سر نخ‌ها تا حدی که با سطح پرز برابر شوند بریده می‌شوند، اما باید مراقب بود تا پرزهای سالم کوتاه نشوند.
روش دیگر به‌کارگیری درفش است که با آن نخ بیرون‌زده به پشت فرش منتقل می‌شود. این کار باعث می‌شود ظاهر رویی فرش یکدست بماند. همچنین در بعضی مواقع از نیش‌قلم برای رنگ‌آمیزی بخش‌های سفید استفاده می‌شود تا ظاهر فرش یکنواخت شود. اگر چنین مشکلی را تجربه کردید، بهترین انتخاب تماس با یک شماره قالیشویی معتبر یا حتی ثبت درخواست در یک قالیشویی آنلاین است تا کارشناسان باتجربه فرش شما را بررسی کنند.
پیشگیری از علت سر نخ زدن فرش و افزایش طول عمر آن
یکی از راهکارهای اصلی، سپردن شستشو و رفو به مراکز تخصصی است. رفوگران ماهر می‌توانند سر نخ‌ها را شناسایی کنند و پیش از آنکه به مشکلی جدی تبدیل شوند، آن‌ها را اصلاح کنند. استفاده از ابزار درست مثل درفش یا قیچی ترکی، جلوی آسیب‌های بعدی را می‌گیرد. در مقابل، شستشو در مراکز غیر معتبر، نخ‌های رنگ‌شده یا پنهان را آشکار می‌کند و ظاهر فرش را خراب می‌سازد.
همچنین توصیه می‌شود فرش در محل‌هایی با رفت‌وآمد شدید پهن نشود، چون فشار مداوم باعث نمایان شدن سر نخ‌ها می‌شود. گردگیری به‌موقع و جلوگیری از تماس مستقیم با رطوبت هم نقش زیادی در افزایش طول عمر دارد. نگهداری درست، علاوه بر زیبایی، ارزش فرش را در طولانی‌مدت حفظ می‌کند.
بیشتر بخوانید: رفوی فرش پوسیده
جمع بندی
علت سر نخ زدن فرش بیشتر به کیفیت مواد اولیه، نوع بافت و شیوه نگهداری آن برمی‌گردد. فرش‌هایی که با نخ ضعیف بافته شده‌اند یا در زمان بافت گره‌ها محکم نشده‌اند، خیلی زود دچار این مشکل می‌شوند. شستشو در مراکز غیر استاندارد یا استفاده مداوم در محل‌های پر رفت‌وآمد، این آسیب را بیشتر می‌کند. در فرش دستباف، گره‌های سست و بی‌توجهی به رفو عامل اصلی هستند و در فرش ماشینی الیاف مصنوعی ضعیف بیشترین تاثیر را دارند.
در این مقاله دیدیم که روش‌های اصلاح سر نخ شامل قیچی‌کاری با ابزار مخصوص، انتقال نخ به پشت فرش با درفش و رنگ‌آمیزی پرزها است. همچنین یاد گرفتیم که پیشگیری از این مشکل با شستشو در مراکز معتبر و مراقبت درست از فرش امکان‌پذیر است. برای آشنایی بیشتر با روش‌های کاربردی در نگهداری فرش و مطالعه نکات تخصصی دیگر، پیشنهاد می‌کنم از مقالات وب‌سایت قالیشویی نوین دیدن کنید.
سوالات متداول
چرا برخی فرش‌ها خیلی زود سر نخ پیدا می‌کنند؟
به کار رفتن نخ‌های ضعیف، گره‌های شل و شستشوی غیر اصولی باعث می‌شود فرش خیلی زود نخ‌های بیرون‌زده پیدا کند و ظاهر آن خراب شود.
بهترین روش برای برطرف کردن سر نخ‌های فرش چیست؟
قیچی کردن با ابزار مخصوص یا خواباندن نخ‌ها با درفش دو روش پرکاربرد هستند که بدون آسیب به بافت، ظاهر فرش را اصلاح می‌کنند.
آیا شستشو در خانه باعث سر نخ زدن فرش می‌شود؟
بله؛ چون مواد شوینده نامناسب و فشار دست یا برس می‌تواند گره‌ها را شل کند. شستشو در مراکز معتبر مانع این آسیب خواهد شد.
به چه علت سر نخ زدن فرش دستباف بیشتر از ماشینی است؟
به دلیل اینکه گره‌ها دستی زده می‌شوند و اگر محکم نباشند یا رفو به‌موقع انجام نشود، احتمال سر نخ زدن فرش دستباف بیشتر از ماشینی خواهد بود.
