رنگها بر اساس نوع حلال شان با مواد و روش های مختلفی از روی فرش پاک میشوند. به طور کلی رنگهایی که مصارف خانگی دارند به 4 دسته رنگ روغنی براق (بر پایه روغن)، رنگ امولسیونی (بر پایه آب)، رنگ اکریلیک (حاوی ذرات پلاستیک) و رنگ گچی (حاوی پودر کربنات کلسیم) تقسیم میشوند که برای از بین بردن آثارشان از روی بافت فرش باید از روش مخصوص به خودشان استفاده کرد.
اگر در اثر رنگ کردن دیوارهای خانه یا انجام هر کار دیگری که با این مایع چسبنده سروکار دارد؛ مقداری رنگ روی فرش ریخته نگران نباشید. فقط کافیست که جنس رنگ را بدانید و سپس با استفاده از 4 روش متفاوتی که در ادامه توضیح دادیم؛ مراحل پاك كردن رنگ از روي فرش را انجام دهید.
روش پاك كردن رنگ خشک شده از روی فرش
اولین مرحله برای از بین بردن آثار رنگ ریخته شده روی فرش این است که ماده جامدی که در اثر این اتفاق روی الیاف وجود دارد را بردارید. اگر این ماده جامد در اثر تماس با هوا خشک شده باشد؛ کمی جدا کردنش دشوار میشود. به طور کلی جداسازی این لکه، آسانترین مرحله پاك كردن رنگ از روي فرش است؛ به خصوص اگر جنس رنگ اکریلیک یا لاتکس باشد. برای این کار کافیست مراحل زیر را دنبال کنید:
- با پشت یک چاقو و به آرامی سعی کنید بدون آسیب زدن به الیاف، رنگ خشک شده را از روی فرش جدا کنید.
- بعد از این مرحله باید روی محل لکه را با جاروبرقی مکنده خوب تمیز کنید تا تمام ذرات رنگ جمع شود.
- اگر بخارشوی دارید؛ باقیمانده لکه را با استفاده از آن تمیز کنید. اگر هم به این دستگاه دسترسی ندارید؛ کمی محل لکه را با آب خیس کرده و با دستمال جاذب سعی کنید تمام رنگ را از بین ببرید.
- مقداری الکل سفید را روی دستمال ریخته و برای کامل کردن فرآیند، آن را روی فرش بمالید. اگر جنس فرشتان حساس است و احتمال میدهید الکل برای رنگ و بافتش مضر باشد؛ میتوانید ترکیبی با یک چهارم قاشق چایخوری سرکه و نصف فنجان آب تهیه کرده و از آن به همان روش الکل استفاده کنید. حتی به جای سرکه می توان از مایع ظرفشویی نیز استفاده کرد.
- استفاده از الکل یا ترکیب سرکه و آب باعث میشود رنگ شل شده و فرآیند شستشوی فرش آسانتر شود.
- ممکن است بسته به مدت زمانی که از ایجاد لکه گذشته، مجبور شوید این مراحل را دو بار تکرار کنید.
روش صحیح تمیز کردن رنگ روغنی براق از روی فرش
برای از بین بردن لکهای که ناشی از ریختن رنگ روغنی روی فرش است ابتدا باید تا جایی که میتوانید رنگی که هنوز مرطوب است را با استفاده از لیسه یا پشت چاقو از روی قالی بردارید. هر بار که لیسه را روی لکه میکشید آن را کاملا پاک کنید تا قسمتهای دیگر فرش کثیف نشود. سپس میتوانید برای پاك كردن رنگ از روي فرش مراحل زیر را دنبال کنید:
- با یک حوله کاغذی جاذب و بدون اینکه رنگ را پخش کنید؛ تا جای ممکن اثر آن را از بین ببرید.
- یک پارچه تمیز و سفید را با کمی الکل سفید مرطوب کرده و روی لکه بمالید. الکل سفید، استون یا پراکسید هیدروژن بهترین حلالها برای از پاك كردن رنگ روغنی از روي فرش هستند. اگر به این حلالها دسترسی ندارید میتوانید از مایع ظرفشویی نیز استفاده کنید.
روش پاك كردن رنگ روغنی از روی فرش به کمک حلال
همانطور که اشاره شد؛ الکل سفید، استون و پراکسید هیدروژن بهترین مواد برای از بین بردن آثار رنگ روغنی از روی فرش هستند. روش صحیح استفاده از این حلالها به صورت زیر است:
- یک پارچه حوله ای را بسته به ابعاد لکه، با مقدار مناسبی الکل سفید، استون یا پراکسید هیدروژن مرطوب کنید.
- سعی کنید اثر لکه را تا جای ممکن با استفاده از این پارچه مرطوب از بین ببرید.
- حتما چند بار در طول تمیز کردن پارچه را تعویض کنید؛ چرا که این حلالها رنگ را شل کرده و مالیدن پارچه آغشته به رنگ شل روی فرش، بدتر باعث پخش شدن رنگ میشود.
در مرحله آخر باید با ترکیب مایع ظرفشویی یا صابون مایع و آب اقدام به قالی شویی به روش خشک کنید. به این صورت که این ترکیب را روی فرش مالیده و با دستمال خشکش کنید. برای از بین بردن بوی الکل سفید نیز میتوانید از جوش شیرین استفاده کنید.
روش پاك كردن رنگ روغنی از روی فرش به کمک صابون یا مایع ظرفشویی
اگر لکهای که ایجاد شده خیلی کوچک و سطحی است؛ نیاز به استفاده از حلال برای تمیز کردنش ندارید. در این شرایط فقط کافیست که چند قطره صابون مایع یا مایع ظرفشویی را با آب سرد ترکیب کرده و آن را با یک اسکاچ یا دستمال تمیز روی محل لکه بمالید. اگر لکه خیلی سرسخت باشد احتمالا مجبور خواهید شد چند بار این مرحله را تکرار کنید.
روش صحیح تمیز کردن رنگ امولسیونی از روی فرش
رنگ امولسیونی بر پایه آب تولید میشود یعنی حلال آن آب است. به همین خاطر تمیز کردن لکه ایجاد شده توسط آن، اگر طبق دستور زیر پیش بروید کار زیاد پیچیدهای نیست.
- ابتدا سعی کنید مثل روش پاك كردن رنگ روغنی از روي فرش، با لیسه، اضافه رنگ را از روی فرش پاک کنید.
- یک ترکیب خانگی با استفاده از آب سرد و مایع ظرفشویی یا هر شوینده ملایمی که در دسترس دارید درست کنید و آن را با استفاده از اسکاچ یا دستمال حولهای زبر روی لکه بمالید.
- بعد از مالیدن شوینده روی لکه باید کمی صبر کنید تا آب اثرش را روی فرش بگذارد و رنگ را شل کند. شل شدن رنگ باعث میشود تمیز کردنش راحتتر شود.
- در نهایت هم با استفاده از دستگاه بخارشوی، اثر باقیمانده را از بین ببرید.
روش صحیح تمیز کردن رنگ آکریلیک از روی فرش
پاك كردن رنگ اكريليك از روي فرش هم اگر به موقع وارد عمل شوید و نگذارید لکه خشک شود کار سختی نیست. از آنجایی که رنگ آکریلیک یا همان رنگ لاتکس بر پایه آب تولید میشود؛ برای از بین بردن لکه آن فقط کافیست کمی آب را با استفاده از دستمال روی فرش بمالید.
اگر لکه خشک شده و با این روش پاک نمیشود؛ میتوانید از شوینده خانگی که ترکیب آب و مایع شویندهای مانند مایع ظرفشویی یا صابون مایع است استفاده کنید. پاك كردن رنگ اكريليك از روي فرش رنگ روشن به کمک استون نیز روش خوبی است؛ به شرط اینکه از استون به دقت استفاده کنید و بعد از مالیدن آن روی فرش، سریعا محل را چند بار آبکشی کنید.
روش صحیح تمیز کردن رنگ گچی از روی فرش
برای از بین بردن رنگ گچی دو روش وجود دارد که در ادامه جداگانه هر کدام را توضیح دادهایم:
روش اول، استفاده از سرکه
- بقایای رنگ را تا جای ممکن یا پشت چاقو یا لیسه از روی فرش جدا کنید.
- مقداری سرکه روی پارچه بریزید و روی لکه بمالید.
- پارچه را هر بار که روی فرش میمالید تعویض کنید تا لکه پخش نشود.
- آن قسمت از فرش که لکه شده است را با آب گرم بشویید و کاملا خشک کنید.
روش دوم استفاده از صابون مایع یا مایع ظرفشویی
- بعد از اینکه بقایای رنگ را با استفاده از لیسه از روی الیاف جدا کردید؛ محل را با استفاده از ترکیب یک چهارم فنجان صابون مایع یا مایع ظرفشویی با حدود یک فنجان آب گرم تمیز کنید.
- برای تهیه این ترکیب بهتر است آن را آنقدر هم بزنید تا کف کند. چرا که کف حاصل از آن برای پاك كردن رنگ از روي فرش کاربرد دارد.
- بعد از خشک کردن فرش، روی محل لکه را با جاروبرقی تمیز کنید تا ذرات جدا شده رنگ دوباره پخش نشود.
رنگ خشک شده را چطور باید از روی فرش پاک کنیم؟
آب داغ و مایع شوینده مناسب مانند شامپو فرش بهترین روش قالی شویی فرشی است که رنگ روی آن خشک شده است. البته فراموش نکنید که در این روش هم اول باید بقایای خشک شده رنگ را با استفاده از پشت چاقو از روی الیاف جدا کنید.
چند نکته کاربردی برای پاك كردن رنگ از روی فرش
- باقی ماندن رنگ روی فرش باعث عمیق شدن آن میشود. بنابراین اگر بیش از چند روز است که این لکه ایجاد شده و هیچ اقدامی برای تمیز کردنش انجام ندادهاید؛ ممکن است لازم باشد که با استفاده از یک قیچی مخصوص ابرو، سر الیافی که به رنگ چسبیده را کوتاه کنید.
- بعد از شستشوی فرش به روش مناسب، رطوبت ایجاد شده را کاملا خشک کنید. برای این کار میتوانید از دستمال نانو جاذب استفاده کنید.
- اگر لکه خیلی قدیمی است و به هیچ یک از این روشها تمیز نمیشود؛ میتوانید با تغییر دکوراسیون یا چرخاندن فرش، آن قسمت لکه شده را زیر وسایلی مانند مبلمان پنهان کنید.
- همیشه پیشگیری بهتر است. بنابراین اگر قرار است خانه را رنگ کنید یا بچهها میخواهند از رنگ برای نقاشی کشیدن استفاده کنند؛ اول باید فرش را جمع کنید تا رنگی نشود.
فراموش نکنید که این روشها، روشهای تجربی پاك كردن رنگ از روي فرش هستند و گاهی ممکن است بسته به جنس الیاف، برای قالی ضرر داشته باشند. اگر دنبال راه مطمئنتری میگردید که به فرشتان آسیب نرساند؛ بهتر است شماره قالیشویی نزدیک به محل زندگی خود را در اینترنت جستجو کنید.