پرداخت و موگیری فرش دو مرحله بسیار مهم برای بازیابی اولیه و افزایش کیفیت استفاده از فرش است. پس از پایان بافت فرش و پایین کشیدن آن از روی دار هر دو مرحله پرداخت و موگیری انجام می‌شود. اما برای بازیابی و یکدست کردن فرشهای کهنه و یا بسیار آلوده نیز از روش‌های پرداخت و موگیری فرش استفاده می‌کنند.
پرداخت فرش مجموعه عملیاتی است که برای یک دست کردن، مرتب کردن و شفاف کردن سطح پرز فرش انجام می‌شود. هدف اصلی این مرحله یکنواخت کردن ارتفاع پرزها و نمایان کردن هرچه بهتر نقش‌ها و رنگ‌های فرش است. اما موگیری برای پاکسازی فرش از تک پرزها و یا دسته‌های کوچک پرز است که پس از مرحله پرداخت انجام می‌شود. همچنین برای جدا کردن مو یا پرز اضافی و سایر ذرات چسبنده به سطح فرش نیز از همین مرحله موگیری استفاده می‌کنند. اگر فرش شما دارای آلودگی عمیق است، پرداخت و موگیری در یک مرکز قالیشویی معتبر سودمند است. اما اجازه دهید تا بیشتر درباره این دو نوع فرایند بازسازی فرش‌ها صحبت کنیم.
پرداخت فرش چیست؟
پرداخت مرحله قبل از موگیری فرش است و برای تمام فرشهای تازه بافته شده انجام می‌شود. اما ممکن است فرشهای کهنه که بافت آنها شل شده و ارتفاع بافت فرش یکدست نیست، از این تکنیک استفاده کنند. پرداخت فرش یک مرحله تراش کامل و یکدست تمام پرزهای فرش است. البته می‌توان برای بخش‌های مختلف فرش به شکل موضعی نیز از عملیات پرداخت استفاده کرد. در پایان ارتفاع فرش یک دست، مرتب و نقش فرش هرچه نمایان‌تر و شفاف‌تر می‌شود. پرداخت فرش به روش زیر اجرا می‌شود:
شستشوی اولیه فرش
قبل از آغاز پرداخت باید فرش را کاملاً عمیق شسته تا هر نوع گرد و غبار، چربی و یا آلودگی از بین برود. باقیماندن آلودگی‌ها کار پرداخت را دشوار کرده و از یک دست شدن سطح فرش جلوگیری می‌کند.
قیچی کاری یا پرداخت اولیه
به این مرحله اصطلاحا پرزگیری گفته می‌شود و برای انجام آن از دستگاه‌های مخصوص (قیچی برقی فرش) استفاده می‌کنند. البته در موارد نادر مثلاً فرشهای آنتیک و خیلی خاص ممکن است استاد رفوگیری از قیچی‌های مخصوص دستی برای پرزگیری استفاده کند. اما در کل این مرحله برای تراشیدن پرزهای بزرگ و برش منظم و ارتفاع یکدست فرش است. همچنین در همین مرحله موگیری اولیه فرش انجام می‌شود.
پرداخت نهایی
تمام فرش‌ها پس از قیچی کردن اولیه به عملیات اتوکشی نیاز دارد. البته اتوی فرش به کلی متفاوت از اتوی لباس است. این اتو غلطک‌های داغی است که تحت فشار از روی فرش می‌گذرند. به این ترتیب پرزهای برش خورده با حرارت غلطک‌های داغ سطحی صاف و صیقلی پیدا کرده که در یک جهت خوابیده می‌شوند. منظور از خواب فرش نیز همین جهت خم شدن پرزها پس از عملیات اتوکشی است. این عملیات اتوکشی با غلطک‌های داغ برای درخشندگی و جلوه بیشتر رنگ‌ها نیز سودمند است.
پرداخت فرش در قالیشویی
پرداخت فرش یک مهارت کاملاً تخصصی است و باید با ظرافت کامل و ابزارهای مناسب انجام شود. اگر مهارت این کار را ندارید و یا از ابزارهای تخصصی استفاده نمی‌کنید، هرگز در خانه برای پرداخت فرش اقدام نکنید. مراکز قالیشویی مجاز در سطح شهر تهران برای انجام این نوع خدمات فعال هستند و به شما برای مرمت فرشهای قدیمی کمک می‌کنند.
موگیری فرش چیست؟ و چگونه انجام می‌شود؟
موگیری فرش یک مرحله دقیق، حساس و کاملا دستی است که پس از پرداخت اولیه انجام می‌شود. موگیری را باید نوعی جراحی ظریف فرش‌ها معرفی کنیم که توسط استادکاران خبره و برای حذف تک پرزها و یا دسته‌های کوچک پرز از روی فرش پس از پرداخت مکانیزه انجام می‌شود. در انتهای بافت فرشهای تازه پس از مرحله پرداخت معمولاً پرزهای اضافی در مرز بین رنگ‌ها و یا کناره نقش‌ها وجود دارد که با مرحله موگیری برطرف می‌شوند. اما موگیری در قالی شویی برای پاکیزه کردن فرش‌ها از هر نوع پرز اضافی، مواد زائد و قطعات چسبنده به فرش است. بهتر است بدانید که:
- مرحله موگیری توسط استادکاران بسیار با تجربه و با چشمانی تیزبین انجام می‌شود.
- از قلاب‌های مخصوص بسیار نازک برای پیدا کردن پرزهای اضافی و جدا کردن آنها از داخل بافت فرش استفاده می‌کنند.
- برای جدا کردن پرزهای اضافی نیز قیچی مخصوص موگیری طراحی شده است.
- این عمل برای هزاران پرز در سرتاسر فرش به ویژه در قسمت‌های پر نقش و نگار آن مانند بخش‌های لچک و ترنج انجام می‌شود.
روش انجام موگیری فرش
برای آغاز موگیری فرش یک بررسی اولیه توسط افراد متخصص انجام می‌شود. این بررسی برای شدت آسیب پرزها و نوع یا میزان آلودگی فرش است. استادکاران از ابزارهای مخصوص برای آغاز موگیری مانند برس‌های مخصوص جمع آوری موها و پرزهای سطح فرش و یا دستگاه موگیر برای خارج کردن خودکار ذرات مزاحم از میان تار و پود فرش استفاده می‌کنند.
ممکن است قبل از انجام موگیری فرش یک مرحله شستشوی اولیه برای نرم‌تر شدن موها و پرزها انجام شود. در بهترین قالیشویی تهران قطعاً این مرحله شستشوی اولیه به طور کامل انجام خواهد شد. سپس مرحله حساس موگیری دستی آغاز می‌شود. استادکاران برای موگیری از قیچی‌ها و شانه‌های مخصوص، باریک و ظریفی استفاده می‌کنند. در پایان نیز یک بازرسی نهایی انجام می‌شود تا مطمئن شوند که هیچ ذره مزاحمی باقی نمانده است.
مزایای انجام موگیری فرش
قطعاً همه‌ی فرشهای تازه بافته شده به موگیری نیاز دارند. اما قرار نیست تا تمام فرش‌ها را پس از شستشو موگیری کنیم. عملیات پرداخت و موگیری فرش تنها برای فرش‌هایی مناسب است که بافت آنها از هم گسسته و پرزها یکدست نیستند. همچنین برای فرشهای بسیار آلوده که این آلودگی با شستشو از بین نمی‌رود، توصیه می‌شود. موگیری فرشهای بسیار آلوده و یا آسیب دیده مزایای قابل توجهی دارد:
ذرات مزاحم را حذف کرده که برای کیفیت و دوام بافت فرش و افزایش طول عمر مفید آن سودمند است.
باعث می‌شود تا رنگ‌های فرش نمای شفاف‌تری پیدا کرده و ظاهر آن جلوه بصری زیباتری داشته باشد.
حذف آلودگی‌ها و پرزهای اضافی فرش برای کاهش مواد آلرژی‌زا در محیط خانه مفید است.
یک مرحله مقدماتی برای بازسازی فرش و آماده کردن آن جهت بازسازی‌های عمیق‌تر مانند روفوگری است.
در ادامه جهت کسب اطلاعات بیشتر شما را به مطالعه مقاله ” پودگذاری فرش چیست؟ ” دعوت می نماییم.
آیا تمام فرش‌ها به موگیری نیاز دارند؟
موگیری یک مرحله ترمیمی فرشهای آسیب دیده است و انجام آن برای فرشهای تازه و تمیز ضرورتی ندارد. اگرچه این نوع ترمیم توسط انواع مراکز قالیشویی در تهران انجام می‌شود، اما در کل توصیه شده که جز در موارد ضروری از موگیری برای بازسازی پرزهای آسیب دیده فرش استفاده نکنید. فرشهای خاصی مستعد انجام موگیری برای بازیابی کیفیت و کارایی و حذف پرزهای آسیب دیده هستند:
فرش‌هایی که پرزهای بلندی دارند و مستعد جذب مو هستند.
فرشهای دستباف که نگهداری از آنها حساس و ارزشمند است.
فرشهای قدیمی که در اثر استفاده طولانی اصالت، زیبایی و شفافیت بافت خود را از دست داده‌اند.
فرشهای ماشینی که تراکم و بافت بسیار بالایی دارند.
چه هنگامی برای موگیری فرش اقدام کنید؟
موگیری فرش برای بهبود ظاهر و هرچه زیباتر شدن بافت فرش نقش دارد، اما نیازی نیست تا در هر شرایطی و برای هر نوع فرش مرحله موگیری را سپری کنید. در دو حالت باید برای موگیری فرش اقدام کنید:
- اگر تولید کننده و یا سفارش دهنده فرش هستید.
- اگر به موگیری برای مرمت فرش نیاز دارید.
- موگیری فرشهای تازه بافته شده
بهترین زمان برای موگیری فرش بلافاصله پس از اتمام پرداخت اولیه و شستشوی نهایی فرشهای تازه بافته شده است. موگیری تقریباً آخرین مرحله آماده‌سازی فرشهای تازه است. فرش باید کاملاً خشک باشد تا پرزها حالت طبیعی خود را پیدا کرده و تمام پرزهای اضافی به خوبی تشخیص داده شوند. به این ترتیب شرایط فراهم است تا موگیری را به عنوان آخرین مرحله آماده سازی فرشهای تازه بافته شده کامل کنیم.
مطالعه بیشتر: علت سر نخ زدن فرش چیست؟
موگیری برای مرمت فرشهای قدیمی و دستباف
موگیری فرش می‌تواند یکی از مراحل مرمت فرشهای قدیمی نیز باشد. زمانیکه فرش بسیار کهنه و چرک شده است با اجرای پرداخت و موگیری لایه‌های رویه پرزهای فرش را می‌تراشند تا لایه‌های شفاف‌تر و سالم‌تر زیرین در ظاهر فرش نمایان شود. چندین مرکز قالیشویی در تهران خدمات موگیری فرش برای مرمت را انجام می‌دهند. معمولا پس از شستشوی تخصصی فرشهای قدیمی برای نونوار کردن ظاهر فرش عملیات موگیری انجام می‌شود. معمولاً بلافاصله پس از شستشوی فرش‌ها و زمانی که پرزهای قدیمی و نامرتب نمایان هستند، از موگیری برای مرمت فرش و بازگرداندن نمای زیبای آن استفاده می‌کنند. کافی است از شماره قالیشویی برای ارتباط با مراکز تخصصی این نوع مرمت فرش استفاده کنید.
آیا فرش شما به موگیری نیاز دارد؟
موگیری فرشهای قدیمی اگرچه باعث مرمت و زیبایی است، اما به هر حال نوعی بازسازی تهاجمی است و عملاً قرار است تا چندین پرز از بافت اصلی فرش را جدا کنید. بنابراین بهتر است تا قبل از موگیری فرش درباره آن کاملاً تحقیق کنید. آیا فرش شما واقعاً به موگیری نیاز دارد؟ از طرفی معمولاً موگیری فرش همراه با دیگر اقدامات ترمیمی مانند رفو و پودگذاری انجام می‌شود.
موگیری فرش یک مهارت کاملاً تخصصی است. هرگز در خانه و با ابزارهای غیرتخصصی این نوع مرمت فرش را انجام ندهید. در این باره بهتر است با افراد خبره مشورت بگیرید. برای اقدامات ترمیم فرش از قبیل موگیری می‌توانید از خدمات قالیشویی ارزان در مرکز نوین استفاده کنید. با سفارش آنلاین قالیشویی در مرکز نوین به تمامی خدمات استاندارد شستشوی تخصصی و مرمت انواع فرش دستباف و ماشینی با بهترین قیمت در سراسر تهران دسترسی دارید.
