اگر مقاله مربوط به شستشوی فرش های دستباف، ماشینی و ابریشمی را مطالعه کرده باشید، به خوبی از اهمیت خاک گیری فرش آگاه خواهید بود. همانطور که در مقاله فوق گفتیم، اولین مرحله از شستشوی هر نوع فرشی این است که خاک موجود در آن را بگیریم و با کمترین میزان گرد و غبار و چرک، آن را به مراحل بعدی شستشو ببریم.
خاک گیری فرش با وجود اینکه کار بسیار ساده‌ای است و حتی بدون ابزار و وسایل هم به سهولت انجام می‌پذیرد اما اصول خود را دارد. در این مقاله قصد داریم به اصول خاک گیری فرش اشاره کنیم و روش‌هایی برای گرفتن کامل خاک فرش را به شما آموزش دهیم. اگر شما هم قصد شستشوی فرش در منزل را دارید، پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
چرا خاک گیری فرش مهم است؟
فرش به دلایل مختلف نیاز به شستشو دارد و این موضوع بر کسی پوشیده نیست. شستشوی فرش می‌تواند به صورت دوره‌ای و پس از گذشت مدت زمان خاصی انجام شود یا ناشی از بروز لکه‌ای روی فرش باشد. به هر حال، در هنگام شستشوی فرش باید مرحله خاک گیری را به شدت جدی گرفت. در صورتی که با سهل‌انگاری، پیش از گرفتن خاک فرش اقدام به شستشو نماییم، نتیجه شستشو نه تنها تمیز شدن فرش نخواهد بود بلکه آسیب‌های جدی به ساختار فرش نیز وارد خواهد شد.
هنگامی که بدون خاک گیری فرش، آب و محلول‌های شستشو به آن برسند، احتمالا بخشی از لکه‌ها و کثیفی‌های فرش از بین می‌روند اما ترکیب گرد و خاک با آب شستشوی فرش، مخلوطی شبیه به گل و لای می‌سازد که کف فرش شما یک لایه تشکیل می‌دهند. این لایه با خشک شدن رطوبت کاملا خشک و شکننده می‌شود و نرمی فرش را از بین می‌برد.
موضوع به همین جا ختم نمی‌شود. بسیاری از مواقع همین لایه شکننده به فرش شکل می‌دهد و در هنگام جابجایی فرش، آسیب جدی به ساختار آن وارد می‌کند. آثاری از شکستگی، دفرمه شدن و دیگر انواع آسیب دیدگی را می‌توان روی فرش خاک گیری نشده مشاهده نمود.
با توجه به این موضوع، اهمیت خاک گیری فرش بیش از پیش خود را نشان می‌دهد. در ادامه به بررسی انواع روش‌های خاک گیری فرش خواهیم پرداخت تا شما هم بتوانید با هر سطح امکاناتی، خاک گیری را در منزل انجام دهید.
روش های خاک گیری فرش
اغلب روش‌های خاک گیری فرش شاید تفاوت‌های جزئی در مراحل انجام داشته باشند اما همه صرفا یک هدف را دنبال می‌کنند و این هدف، گرفتن خاک فرش شما به بهترین شکل می‌باشد. در ادامه به بررسی انواع روش‌های دستی و ماشینی خاک گیری فرش خواهیم پرداخت.
خواباندن فرش به پشت و ضربه زدن به آن
اولین روش خاک گیری فرش که بدون نیاز به امکانات و ابزار می‌تواند خاک فرش شما را خارج کند، روش خواباندن فرش به پشت است. در این روش، باید فرش را به یک محیط باز ببرید و آن را به صورت وارونه روی زمین پهن کنید. پس از انجام این کار، باید به وسیله چوب یا هر ابزار دیگری به فرش ضربه وارد کنید. این ضربه‌ها، خاک فرش شما را از لایه‌های زیرین به سطح فرش منتقل می‌کنند. پس از انجام این مراحل، باید مجددا فرش را بچرخانید و سطح آن را با جاروبرقی خاک گیری نمایید.
دو نکته مهم در مورد این روش وجود دارد. نکته اول این است که شدت ضربات شما باید کاملا متعادل باشد. ضربات بسیار آرام نمی‌توانند گرد و غبار فرش را از آن جدا کنند و ضربات بسیار شدید ممکن است به بافت فرش آسیب وارد کنند. نکته مهم دیگر در مورد این روش، امکان بازگشت گرد و غبار به بافت فرش است. از آنجا که روی فرش به سمت زمین است و با ضربه زدن، تمام خاک‌ها از عمق فرش به روی زمین می‌ریزد، امکان گیر کردن ذرات خاک بین الیاف فرش وجود دارد.
در صورتی که امکان پهن کردن فرش در فضای باز را ندارید، می‌توانید فرش را در محیط منزل هم خاک گیری کنید اما توصیه می‌کنیم حتما از ماسک استفاده کنید تا خاک فرش به تنفس شما آسیب نزند.
پهن کردن فرش در ارتفاع و ضربه زدن به ان
همانطور که گفتیم، خاک گیری فرش به روش قبلی می‌تواند بازدهی کمی داشته باشد و خاک را به خوبی از بافت فرش خارج نکند. بنابراین، بهتر است فرش را به هر روشی که می‌توانید از روی زمین فاصله بدهید و سپس با وارد کردن ضربه، آن را خاک گیری کنید.
اغلب قالیشویی ها برای خاک گیری فرش از همین روش استفاده می‌کنند. می‌توانید فرش را روی یک صفحه حصار مانند به صورت افقی پهن کنید یا از طناب یا میله آویزان کنید و سپس با چوب به آن ضربه بزنید. در هر دو حالت، خاک فرش به سمت زمین حرکت می‌کند و دیگر روی سطح فرش ساکن باقی نخواهد ماند.
خاک گیری ماشینی فرش
با پیشرفت تکنولوژی، روش‌های گوناگونی برای خاک گیری فرش به وجود آمده که از سیستم سنتی ضربه با چوب کمی فاصله گرفته‌اند. امروزه قالیشویی‌های مدرن به کمک دستگاه‌های تمام اتوماتیک کار خاک گیری فرش را انجام می‌دهند. این دستگاه‌ها می‌توانند با مکانیزم دورانی یا حرکت خطی، فرش را در معرض تنش قرار بدهند و خاک آن را بگیرند.
واضح است که بازدهی روش‌های ماشینی برای خاک گیری فرش بیشتر از روش‌های سنتی خواهد بود. این دستگاه‌ها با خاک گیری اصولی فرش و ایجاد ضرباتی با شدت کنترل شده، نه تنها جلوی آسیب به بافت فرش را می‌گیرند بلکه خاک به دام افتاده در اعماق فرش را نیز به خوبی از آن خارج می‌کنند. بنابراین، اگر هزینه خدمات قالیشویی برای شما اولویتی ندارد و می‌خواهید فرش شما با کیفیت بالا و به صورت اساسی شستشو داده شود، بهتر است همین الان شماره قالیشویی را بگیرید و فرش خود را به دست مراکز شستشوی فرش بسپارید.
جمع‌بندی
خاک گیری فرش یکی از مهم‌ترین مراحل شستشوی فرش به شمار می‌آید که انجام ندادن آن عواقب جبران‌ناپذیری به همراه خواهد داشت. در این مقاله، به بررسی روش‌های خاک گیری فرش پرداختیم و راه‌های مختلف انجام آن را به روش سنتی و روش‌های مدرن مورد بررسی قرار دادیم.
