قلم زنی فرش‌های دستباف و دلایل قاطی شدن رنگ فرش دستباف

فرش دستباف ایرانی در جهان معروف است و طرفداران زیادی دارد. این فرش از ظرافت و زیبایی خاصی برخوردار است و می تواند با رنگ های درخشان خود جلوه ای فوق العاده به دکوراسیون منزل ببخشد.
ایرانی ها به فرش علاقه زیادی دارند و در خانه هر ایرانی دست کم یک یا دو تا فرش وجود دارد. اما نگهداری و شستشوی فرش های دستباف در مقایسه با فرش های ماشینی نیازمند دقت و توجه بیشتری است. چه بسا در صورت عدم آگاهی از نحوه شستشو به الیاف و رنگ های فرش آسیب برسد.
یکی از مشکلاتی که برای فرش های دستباف پیش می آید قاطی شدن رنگ های آن است. در این نوشته قصد داریم درباره این موضوع صحبت کنیم و علت ها و راهکارهای رفع آن را بررسی کنیم. اگر شما هم در منزل خود فرش دستباف دارید حتما تا پایان این نوشته با ما همراه باشید.

علت قاطی شدن رنگ فرش دستباف چیست؟

همانطور که اشاره کردیم فرش های دستباف به خاطر حساسیت و ظرافت بیشتری که دارند باید با دقت بیشتری شسته شوند. بهتر است این فرش ها را زود به زود نشویید، چون این کار می تواند باعث کم شدن عمر فرش شود.
اما اگر فرش خیلی کثیف و چرک بود و نیاز به شستشو داشت عاقلانه ترین کار این است که از طریق بهترین قالیشویی که می شناسید اقدام کنید. مراکز قالیشویی معتبر و قانونی در سطح شهر می توانند با روش های درست، و با استفاده از مواد شوینده مناسب کار شستشوی فرش دستباف را به بهترین نحو و بدون اینکه آسیبی به فرش برسد برای شما انجام دهند.
در مواردی که فرد تصمیم می گیرد خودش به صورت دستی فرش دستباف را بشوید، ممکن است به دلیل ناآگاهی و استفاده از روش یا مواد نامناسب باعث شود فرش آسیب ببیند. یکی از این آسیب ها قاطی شدن رنگ فرش است. علت هایی که می توانند باعث ایجاد این مشکل در فرش دستباف شوند شامل این موارد هستند:

1.استفاده از مواد شوینده شیمیایی نامناسب

این مواد با نفوذ به بافت فرش سبب تخریب رنگ الیاف آن می شوند و بدین ترتیب موجب رنگ دادن فرش بعد از شستن می شوند.

2. استفاده از آب گرم

برای شستن فرش دستباف نباید از آب گرم استفاده کرد چون آب گرم می تواند به فرش آسیب بزند.
3. پاک کردن شدید فرش با برس
ممکن است چای، قهوه یا مواد غذایی روی فرش بریزند و لکه ای روی آن ایجاد کنند. در این مواقع نباید با برس و فرچه به جان فرش دستباف بیفتید. این کار می تواند باعث قاطی شدن رنگ های فرش شود و همچنین به الیاف آسیب بزند.

4. آویزان کردن فرش شسته

همانطور که گفتیم بهتر است فرش دستباف را خودتان نشویید. آویزان کردن فرش خیس باعث می شود که رنگ هایی که ثبات کمتری دارند با رنگ های دیگر قاطی شوند و جلوه ناخوشایند و نامیزانی به طرح فرش شما بدهند.

5. قرار دادن فرش زیر نور خورشید

برای خشک شدن فرش دستباف نباید آن را زیر نور خورشید قرار دهید. چون اشعه فرابنفش نور خورشید می تواند به رنگ و بافت فرش آسیب بزند.

آیا می شود مشکل قاطی شدن رنگ فرش دستباف را برطرف کرد؟

جواب این سوال بلی است. اما این کار نیاز به تخصص و مهارت و تجربه دارد. بنابراین برای ترمیم رنگ فرش دستباف  باید حتما کار را به یک تعمیرکار متخصص و با تجربه در یک قالی شویی ارزان و معتبر بسپارید. برخی از این مجموعه ها خدمات ثبت سفارش آنلاین قالیشویی را نیز دارند.
فرش های دستباف فرش های مرغوبی هستند که بروز مشکلی مثل قاطی شدن رنگ ها در آنها را می توان با روش هایی برطرف کرد. این فرش های با کیفیت به این راحتی ها به درد نخور و بلا استفاده نمی شوند.
بهترین روشی که برای رفع مشکل قاطی شدن رنگ در فرش دستباف انجام می شود، رنگ برداری است. اما باید تاکید کنیم که انجام این روش در منزل کار ساده ای نیست و شما می توانید آسیب بیشتری به فرش بزنید. در این صورت متحمل هزینه سنگین تری خواهید شد. بنابراین بهتر است کار تعمیر و ترمیم فرش را به قالیشویی های معتبر بسپارید. این مراکز از رفوگران و تعمیرکاران ماهر و مجرب بهره می برند و می توانند کار رنگ بری فرش دستباف را به بهترین شکل برای شما انجام دهند.

رنگ برداری (قلم زنی فرش) چیست و چگونه انجام می شود؟

رنگ برداری فرش که با نام قلمزنی نیز شناخته می شود تنها راهی است که می تواند مشکل قاطی شدن رنگ در فرش دستباف شما را حل کرده و زیبایی و نظم و درخشندگی اولیه فرش را به آن برگرداند، اما همانطور که پیشتر هم اشاره کردیم این کار باید توسط رفوگر متخصص انجام بگیرد. رفوگران با در نظر گرفتن میزان آسیب دیدگی فرش و با دقت و تمرکز بالا عملیات رنگ برداری را انجام می دهند.
رفوگر ابتدا بسته به میزان آسیب دیدگی، نمک سولفات سدیم را به کمک یک قلمو در قسمت های روشن فرش که رنگ تیره گرفته اند، می زند. این کار باید با دقت و تمرکز زیادی انجام شود چرا که اگر این ماده به صورت سهوی به قسمت های دیگر فرش بخورد، کار خیلی دشوار تر خواهد شد.
بعد از این کار، یک ساعت صبر می کنند تا کار رنگ برداری انجام شود. بستگی دارد که فرش چقدر آسیب دیده باشد. با در نظر گرفتن میزان آسیب، رفوگران گاهی از محلول نیم لیتر آمونیاک در صد لیتر آب داغ، اما زیر دمای جوش برای کار استفاده می کنند.
محلول دیگری که برای این کار استفاده می شود، ترکیبی از پیریدین و آب است. این یک محول قلیایی و خطرناک است و کار با آن نیازمند مهارت و آگاهی بالا و تجهیزات ایمنی مثل ماسک و دستکش است، چون این ترکیب حین کار از خود گازهای سمی متصاعد می کند.
اما در خیلی از موارد نیز سعی می کنند از مواد قلیایی ضعیف تری برای یکنواخت کردن رنگ فرش و به عنوان تثبیت کننده رنگ فرش استفاده کنند. موادی مثل کربنات سدیم.
بعد از استفاده از مواد قلیایی باید تست های رنگ دهی روی فرش انجام گیرد و از صحت و ثبات رنگ ها اطمینان حاصل شود. در مجموع کار رنگ برداری فرش دستباف کاری بسیار حساس و ظریف است و نیاز به احتیاط های زیادی دارد، به همین دلیل این کار تنها در قالیشویی های معتبر و به دست رفوگران متخصص و با تجربه قابل انجام است.

جمع بندی

اگر در منزل خود فرش دستباف دارید بهتر است نسبت به تمیز نگه داشتن آن با دقت و مراقبت بیشتری عمل کنید تا مجبور نشوید زود به زود فرش خود را بشویید، چون همانطور که گفتیم این فرش ها حساس تر هستند و نباید زیاد از حد شسته شوند.
اگر به هر دلیلی مشکل قاطی شدن رنگ ها در فرش دستباف شما پیش آمد، برای ترمیم رنگ فرش و رفوی آن حتما از طریق یک قالیشویی معتبر اقدام کنید.