آیا شما هم روزانه خانه را جارو می‌کشید و برای گردگیری از جاروبرقی استفاده می‌کنید؟ قطعاً در تمام روزها از قدرت قابل توجه این دستگاه برای مکش هر نوع گرد و خاک لذت می‌برید. جاروبرقی وسیله مفیدی است، اما قرار نیست تا برای هر مقدار آلودگی روزانه از این وسیله در خانه استفاده کنید. مثلا آیا از تاثیرات هوای خروجی جاروبرقی بر سلامت مطلع هستید؟
احتمالاً در تمام دفعاتی که از جاروبرقی استفاده می‌کنید، آخرین گزینه‌ای که به آن فکر کرده‌اید، همان هوای خروجی جاروبرقی است. ولی آیا می‌دانید که این هوا پر است از ذرات ریز گرد و غبار، آلرژی‌ها، عوامل بیماری‌زا میکروبی و حتی مواد شیمیایی که هر کدام برای سیستم سلامتی مضر هستند؟ تاثیرات هوای خروجی جاروبرقی بر سلامت معمولاً واکنش‌های آلژیک و یا آسم است. اما ممکن است در شرایط حاد به تحریکات تنفسی و حتی التهاب ریه بیانجامد. ولی خیلی نگران نباشید، زیرا با استفاده مناسب از جاروبرقی هرگز دچار چنین مشکلاتی نمی‌شوید. ولی اگر از جاروبرقی به شکل افراطی استفاده کنید، چه اتفاقی می‌افتد؟
چه چیزهایی در هوای خروجی جاروبرقی وجود دارد؟
برای آنکه تاثیرات هوای خروجی جاروبرقی بر سلامت ریه‌ها را بررسی کنید، اول از همه باید بدانید که در این هوای پرفشار و نسبتاً داغ چه چیزهایی وجود دارد؟
هوای خروجی جاروبرقی در واقع هوایی است که پس از عبور از سیستم فیلتراسیون دستگاه به محیط بازمی‌گردد. قاعدتاً کیفیت این هوا کاملاً به کارایی سیستم فیلتراسیون جاروبرقی بستگی دارد. البته جاروبرقی برای گردگیری سطحی است و اصلاً منطقی نیست که از این دستگاه برای گردگیری عمیق فرش‌ها یا مبلمان استفاده کنید. اگر به موقع از خدمات قالیشویی برای پاکیزگی و شستشوی عمیق فرش‌ها استفاده کرده باشید، دیگر نباید نگران آلودگی‌های عمیق باشید. حتی با استفاده از قالیشویی ارزان نیز می‌توانید از خطر هوای آلوده جاروبرقی بر سلامت بکاهید. اما به هر حال در هوای خروجی هر جاروبرقی ممکن است عوامل بیماری‌زا زیادی وجود داشته باشد. مانند:
ذرات ریز گرد و غبار
جاروبرقی‌ها تمام ذرات ریز و هر نوع گرد و خاک را از عمق فرش‌های خانه بیرون می‌کشند و اتفاقاً این گرد و غبار پر است از ذرات بسیار ریز کوچکتر از 2.5 میکرون که هیچ فیلتری نمی‌تواند آنها را جذب کند. این ذرات می‌توانند حاوی خاک، الیاف فرش، منسوجات، شوره و یا پوست مرده بدن انسان یا حیوان خانگی و… باشد.
آلرژن‌ها
سطح فرش ممکن است میزبان زندگی حشرات و یا مکانی برای رشد کپک‌ها شود. حتی ممکن است گردهای سرگردان گیاهان در میان پرزهای فرش گرفتار شده باشند که حالا همگی آنها با هوای خروجی جاروبرقی مجدداً در محیط خانه پخش می‌شوند.
عوامل بیماری‌زا میکروبی
انواع ویروس‌ها، میکروب‌ها و یا باکتری‌ها و حتی هاگ قارچ‌ها در میان پرزهای فرش وجود دارند که مجددا همراه هوای خروجی جاروبرقی در محیط خانه پخش می‌شوند. به عنوان مثال اگر فردی عطسه کرده باشد، قطعاً عوامل میکروبی پس از عطسه او در میان پرزهای فرش نشسته و حالا قرار است تا با هوای خروجی جاروبرقی در محیط پخش شوند.
مواد شیمیایی
چقدر مطمئن هستید که در میان پرزهای فرش هیچ ماده شیمیایی پیدا نمی‌شود؟ ذرات ناشی از مواد فرار آلی مانند رنگ، چسب فرش، پوسته مبلمان، خرده پلاستیک‌ها و… در میان پرزهای فرش پنهان هستند که همگی آنها ممکن است همراه هوای خروجی جاروبرقی در کل فضای خانه تا مدت‌ها معلق باقی بمانند.
ذرات درشت
اگر فیلتراسیون جاروبرقی شما ضعیف باشد، عملاً با یک شرایط بحرانی روبرو هستید. ذرات درشتی که با مکش قدرتمند جاروبرقی کشیده می‌شوند، اما مجدداً از طریق هوای خروجی در کل فضای خانه معلق شده و پخش می‌شوند.
هر کدام از این ذرات مستعد مشکلات ریوی خصوصاً در کودکان هستند. در بهترین حالت توصیه میکنیم که از خدمات قالیشویی برای شستشوی عمیق فرش‌ها استفاده کنید. کافی است شماره قالیشویی را در اختیار داشته باشید تا دیگر نگران آلودگی‌های فرش‌های خانه نشوید. به این ترتیب جاروبرقی فقط نقش گردگیر هرازگاهی خانه را بازی کند. ولی چرا باید نگران این ذرات ریز باشید. تاثیرات هوای خروجی جاروبرقی بر سلامت چقدر مخرب است؟
مشکلات استنشاق هوای جاروبرقی
با هفته‌ای یک یا دو بار جاروبرقی کشیدن با شرایط حاد تنفسی روبرو نمی‌شوید. مشکل زمانی است که روزانه از جاروبرقی استفاده کنید و یا بخواهید تا یک فرش بسیار کثیف و پر از گرد و خاک را با جاروبرقی تمیز کنید. در این صورت قطعاً محیط خانه شما پر از ذرات ریز و معلق می‌شود که تا مدت‌ها در هوای خانه می‌چرخند. تاثیرات هوای خروجی جاروبرقی بر سلامت در این شرایط نگران کننده است و مشکلات زیادی برای سیستم تنفسی ایجاد می‌کند. البته توصیه میکنیم که از خدمات بهترین قالیشویی تهران برای گردگیری عمیق فرش‌ها استفاده کنید. با این حال نمی‌توان مشکلات تنفسی هوای جاروبرقی را دست کم گرفت. مواردی مانند:
واکنش‌های آلرژیک و آسم
واکنش‌های آلرژیک و آسم شایع‌ترین و مستندترین تاثیرات هوای خروجی جاروبرقی بر سلامت است. یک جاروبرقی با فیلتراسیون ضعیف نمی‌تواند جلوی ذرات ریز آلرژیک را بگیرد. آلرژن‌هایی مانند مدفوع حشرات، مایت‌های گرد و غبار، هاگ‌ها، کپک‌ها هر کدام عوامل هستند که سیستم ایمنی افراد حساس خصوصاً کودکان را تحریک می‌کنند. بدن با استنشاق این ذرات مجبور است تا هیستامین و یا سایر مواد التهابی را ترشح کند. کودکان، افراد مبتلا به آسم و افراد با سابقه خانوادگی آلرژی کاملا در معرض تهدید هستند. واکنش‌های آلرژیک و آسم نیز علائم مشخصی دارد، مانند:
- علائم تنفسی مانند عطسه، آبریزش بینی، سرفه، خس خس سینه، تنگی نفس و حملات آسم
- علائم چشمی مانند قرمزی، خارش و آبریزش چشم‌ها
انتقال عوامل بیماری‌زا
جاروبرقی می‌تواند یک عامل موثر برای پراکندگی عوامل میکروبی باشد. تمام ویروس‌ها و باکتری‌های جمع شده از سطح زمین پتانسیل عبور از فیلتراسیون جاروبرقی را دارند و همراه با هوای گرم خروجی آن برای ساعت‌ها در محیط خانه به حالت معلق باقی می‌مانند. تاثیر هوای خروجی جاروبرقی بر سلامت واقعاً تحریک کننده و بیماری‌زا است. خصوصاً به راحتی می‌تواند ویروس‌های مسری مانند ویروس نوروروس (اسهال و استفراغ) و یا ویروس سرماخوردگی و آنفولانزا را در محیط پخش کند. افراد با سیستم ایمنی ضعیف مانند بیماران تحت شیمی درمانی، پیوند عضو یا کودکان و سالمندان کاملا تحت تاثیر این عوامل میکروبی هستند.
اثرات بلند مدت ناشی از مواجهه با ذرات بسیار ریز
ذرات بسیار ریز با قطر کمتر از 2.5 میکرون به راحتی از داخل قوی‌ترین فیلتراسیون‌های جاروبرقی نیز عبور می‌کنند. تقریبا جاروبرقی‌ها در برابر این ذرات بی دفاع هستند و هوای خروجی آنها مملو از همین ریز ذرات است که مواجهه مزمن با آنها می‌تواند عوارض شبیه به آلودگی هوای بیرون ایجاد کند.
این ذرات ریز با قطر کمتر از 2.5 میکرون به قدری کوچک هستند که از سدهای دفاعی ریه عبور کرده و وارد جریان خون می‌شوند. اگر هم در ریه باقی بمانند، نهایتاً در کیسه‌های هوایی رسوب می‌کنند. این امر در نهایت منجر به استرس اکسیداتیو و التهاب سیستمیک می‌شود. عوارض استنشاق این ذرات ریز نیز نگران کننده است. مانند:
- افزایش خطر برونشیت مزمن
- کاهش عملکرد ریه
- افزایش بیماری‌های قلبی و عروقی
چه فیلترهایی خوب هستند؟
قطعاً از خواندن اثرات هوای خروجی جاروبرقی بر سلامت نگران شده‌اید. شاید هم توضیحات ما را جدی نگرفته و چندان باوری به این نوع اتفاقات ندارید. البته گفتیم که در شرایط بحرانی و خیلی نادر و در درازمدت ممکن است تحت تاثیر ذرات بسیار ریز خروجی هوای جاروبرقی قرار بگیرید.
خبر خوب این است که با فیلتراسیون مناسب می‌توانید تا حدود قابل توجه از ذرات ریز معلق در هوای خروجی جاروبرقی بکاهید. هرچند بهتر است فرش‌های خیلی آلوده و پر از گرد و خاک را به مراکز قالی شویی بفرستید، ولی لازم است تا بیشتر با انواع فیلتر جاروبرقی آشنا شوید:
فیلترهای معمولی
فیلترهای کاغذی یا پارچه‌ای هستند که تنها ذرات درشت را جذب می‌کنند و برای فیلتر کردن آلرژن‌ها ناتوان هستند. توصیه میکنیم که به هیچ حالت از این نوع فیلترها در جاروبرقی استفاده نکنید.
فیلترهای هوای HEPA
این فیلترها راندمان بالایی دارند و کاملاً مطابق با استاندارد می‌توانند تا حدود ۹۹ درصد ذرات بزرگتر از 0.3 میکرون را جذب کنند. بنابراین فیلترهایی هستند که تمام مایت‌ها، هاگ‌ها، کپک‌ها، باکتری‌ها و گرده‌ها را در خود نگه می‌دارند. ترجیحاً بهتر است جاروبرقی تهیه کنید که قابلیت استفاده از فیلترهای استاندارد HEPA را داشته باشند.
فیلترهای کربن فعال
این فیلترها برای جذب بوها و گازهای شیمیایی هستند و فقط برای مصارف صنعتی عرضه می‌شوند و شرایط استفاده خانگی ندارند.
توصیه‌هایی برای استفاده از جاروبرقی در خانه
بدون تعارف بیش از ۹۰ درصد جاروبرقی‌های خانگی با همین فیلترهای کاغذی و یا پارچه‌ای کار می‌کنند و احتمالاً هرگز راضی نمی‌شوید که برای پاکسازی هوای خروجی، جاروبرقی خانه را تعویض کنید! اما قرار نیست تا در مقابل هوای آلوده جاروبرقی‌ها بدون دفاع باشید. بهترین توصیه، شستن منظم فرش‌ها در بازه‌های ۶ ماهه و یا یک ساله است. در این صورت فرش خانه شما حداقل سالی یک یا دو بار شستشوی عمیق را تجربه می‌کند و حجم بالایی از گرد و خاک در همین شستشو خارج می‌شود. از طرفی هرگز گرد و خاک عمق فرش‌ها را با جاروبرقی پاک نکنید. کافی است از خدمات قالیشویی تهران برای شستشوی عمیق فرش‌ها استفاده کنید تا جاروبرقی تبدیل به یک دستگاه گردگیری ساده شود.
