می‌دانستید تا زدن فرش ماشینی، اگر به شکل اصولی و صحیح انجام نشود، می‌تواند برای همیشه به بافت فرش ارزشمند و گران‌بهای شما آسیب بزند؟ پس چاره کار چیست؟ افرادی که قصد اسباب‌کشی، نقل مکان یا انبار کردن فرش ها را دارند چطور باید فرش‌های خود را تا بزنند؟ لوله کردن فرش، یکی از روش های مطمئن برای جمع‌کردن فرش است که کمترین آسیب را به بافت فرش وارد می‌کند. اما همیشه نمی‌توان از این روش استفاده کرد و گاهی مجبور به تا زدن فرش‌ها می‌شویم. در ادامه این مقاله، روش هایی را برای تا زدن فرش ماشینی و دستباف و باید ها و نباید های آن ذکر می‌کنیم.
اهمیت تا زدن فرش ماشینی به شکل صحیح
فرش‌ها از لوازم ارزشمند و گران‌قیمت در خانه‌ها به شمار می‌روند؛ و نگهداری اصولی و مناسب از آنها اهمیت بسیار زیادی دارد. هنگام جابه‌جایی، اثاث‌کشی یا نقل مکان، در صورتی که فرش‌ها را به شکل اشتباه تا بزنید، ممکن است به تاروپود فرش آسیب شدیدی وارد شود. این آسیب می‌تواند به حدی باشد که قابل‌ترمیم نباشد. پس اهمیت تا زدن فرش ماشینی به شکل صحیح برای جلوگیری از آسیب‌دیدن آن غیرقابل‌انکار است. با به‌کارگیری نحوه صحیح و اصولی تا زدن فرش ماشینی یا لوله کردن آن می‌توانید از آسیب‌دیدن فرش جلوگیری کنید.
روش‌های تا زدن فرش ماشینی به شکل اصولی
در ادامه دو روش اصولی را برای تا زدن فرش معرفی می‌کنیم. روش‌هایی که کمترین آسیب را به بافت فرش می‌زند. روش اول توسط فرش‌فروش‌ها و افراد حرفه‌ای و به منظور نگهداری فرش به مدت طولانی در انبارها استفاده می‌شود. در روش دوم فرش تاخورده حجم کمتری را اشغال می‌کند؛ و برای اسباب‌کشی‌ها و نگهداری کوتاه‌مدت مناسب است.
روش اول
در روش اول برای تا زدن صحیح فرش ابتدا آن را کاملا زیر و رو برمی‌گردانیم. به شکلی که قسمت بالای آن رو به کف زمین باشد. سپس فرش را از وسط و در جهت طول تا زده، به شکلی که فرش حالت یک مستطیل دراز و بلند را به خود بگیرد؛ و روی فرش، هر دو سمت بالا و پایین آن را تشکیل بدهد. بعد از این مرحله باید جهت خواب فرش را تشخیص بدهیم. برای این منظور ابتدا فرش را با دست کشیدن بر روی آن، مرتب و صاف می‌کنیم.
سپس جهت خواب آن را تشخیص می‌دهیم؛ که به سمت بالاست یا پایین است. در ادامه باید یک سوم فرش را از عرض و در خلاف جهت خواب آن تا بزنیم. بعد از این مرحله همین کار را یکبار دیگر برای یک سوم تاخورده تکرار می‌کنیم؛ تا در نهایت یک فرش مستطیلی کوچک و حجیم داشته باشیم. برای جلوگیری از باز شدن تای فرش و وارد شدن هرگونه آسیب به فرش، می‌توان آن را به‌وسیله یک طناب محکم بست.
این روش را می‌توان در مراحل زیر خلاصه کرد:
- پشت و رو کردن فرش بر روی یک سطح صاف
- تا زدن فرش به شکل طولی و از وسط
- صاف و مرتب‌کردن فرش با دست و پیدا کردن جهت خواب آن
- تا زدن از عرض به‌اندازه یک‌سوم و برخلاف جهت خواب
- تا زدن مجدد قسمت تاخورده از عرض، در جهت مشابه
- محکم کردن مستطیل کوچک و حجیم فرش با یک طناب
روش دوم
این روش از تا زدن فرش ماشینی و دستباف نیز تا حدی مشابه روش قبل است. با این تفاوت که در این روش، فرش را از جهت طول به سه قسمت تقسیم کرده و آن را دو بار تا می‌زنیم؛ تا به یک مستطیل دراز و باریک دست پیدا کنیم. یا به زبان واضح تر فرش را کاملاً پشت و رو کرده به شکلی که روی فرش به سمت کف زمین باشد.
سپس یک سوم از فرش را به شکل طولی تا می‌کنیم؛ و یک‌سوم دیگر فرش را بر روی یک سومی که تا زده شده تا می‌کنیم. در ادامه با پیدا کردن جهت خواب فرش و تا زدن از عرض بر خلاف جهت خواب، به فرش شکل یک مستطیل کوچک و حجیم می‌دهیم. در نهایت برای جلوگیری از باز شدن تای فرش و وارد شدن هرگونه آسیب حین حمل و نقل، فرش تا شده را به وسیله یک طناب محکم می‌بندیم.
این روش را می‌توان در مراحل زیر خلاصه نمود:
- پشت و رو کردن فرش بر روی یک سطح صاف
- تقسیم کردن فرش به سه قسمت در جهت طول
- تا زدن یک‌سوم اول به شکل طولی
- تا زدن یک‌سوم بعدی بر روی یک‌سوم تاخورده اول
- پیدا کردن جهت خواب فرش
- تقسیم کردن فرش به سه قسمت از عرض
- تا زدن یک‌سوم اول از عرض
- تا زدن یک‌سوم تا خورده در جهت مشابه
- محکم کردن فرش با طناب
تا زدن فرش ماشینی به شکل صحیح (آموزش مرحله به مرحله)
مطابق روش‌های ذکر شده در بخش‌های قبلی، اگر قصد جمع کردن و تا کردن فرش را برای مدتی طولانی دارید؛ مراحل زیر را دنبال کنید:
- پشت و رو کردن فرش بر روی یک سطح صاف
- تا زدن فرش به شکل طولی و از وسط
- صاف و مرتب کردن فرش با دست و پیدا کردن جهت خواب آن
- تا زدن از عرض به اندازه یک سوم و برخلاف جهت خواب
- تا زدن مجدد قسمت تا خورده از عرض در جهت مشابه
- محکم کردن مستطیل کوچک و حجیم فرش با یک طناب
اما اگر صرفاً به‌منظور اسباب‌کشی یا نقل مکان‌کردن می‌خواهید فرش را تا بزنید و قصد نگهداری از آن را به مدت طولانی ندارید، مراحل زیر را دنبال کنید:
- پشت و رو کردن فرش بر روی یک سطح صاف
- تقسیم کردن فرش به سه قسمت در جهت طول
- تا زدن یک‌سوم اول به شکل طولی
- تا زدن یک‌سوم بعدی بر روی یک‌سوم تاخورده اول
- پیدا کردن جهت خواب فرش
- تقسیم کردن فرش به سه قسمت از عرض
- تا زدن یک‌سوم اول از عرض
- تا زدن یک‌سوم تاخورده در جهت مشابه
- محکم کردن فرش با طناب
بایدها و نبایدهای تا زدن فرش ماشینی
تا کردن فرش پایان کار نیست و برای سالم ماندن فرش لازم است به نکات بسیار مهمی نیز توجه کنید. اولین نکته‌ای که باید به آن توجه کرد؛ محل نگهداری فرش بعد از تا زدن است. نگهداری فرش در یک محل خشک و بدون رطوبت با در نظر گرفتن پنجره‌ای جهت ورود نور برای نگهداری در مدت طولانی بسیار مهم است.
نکته مهم دیگر در تا زدن فرش تمیز کردن لکه‌ها و آلودگی‌های فرش، پیش از تا زدن است. این کار به حفظ سلامت فرش کمک بسیار زیادی می‌کند. همچنین استفاده از قرص نفتالین در بین لایه‌های تاخورده فرش نیز به منظور جلوگیری از بیدزدگی حائز اهمیت است.
تا زدن فرش و نگهداری آن به روش‌هایی که ذکر شد (به‌ویژه روش دوم)، برای مدت طولانی توصیه نمی‌شود. بهترین روش جمع کردن فرش به‌منظور جابه‌جایی و نگهداری آن لوله‌کردن آن است. اما در صورت نبود فضای کافی برای لوله‌کردن می‌توان از روش اول برای تا زدن استفاده کرد؛ و اگر می‌خواهید تا در فضا بیشتر از این صرفه جویی کنید؛ می‌توانید از روش دوم برای تا زدن فرش ماشینی استفاده کنید.
فرش تا خورده در انتهای روش دوم حجم کمتری نسبت به انتهای روش اول می‌گیرد؛ و برای اسباب‌کشی‌ها مناسب‌تر است. اما اگر قصد دارید تا فرش تازه شده را به مدت طولانی در همان حالت نگهداری کنید باید آن را لوله کنید و یا از روش اول استفاده کنید.
لوله کردن یا تا زدن فرش ماشینی؟
همان طور که پیش از این اشاره کردیم اگر قصد تا زدن فرش خود را به هر دلیلی دارید؛ بهتر است بدانید که این کار ممکن است به فرش گران بهای شما آسیب برساند. اما به شکل کلی، اگر قصد نگهداری فرش را به‌صورت طولانی‌مدت دارید؛ و نمی‌خواهید آسیب زیادی به آن وارد شود؛ بهتر است فرش را لوله کنید. اما اگر صرفاً قصد اسباب‌کشی دارید یا نمی‌خواهید آن را به مدت طولانی نگهداری کنید می‌توانید به وسیله روش هایی که گفته شد فرش دستباف یا ماشینی خود را تا بزنید. کیفیت فرش و میزان آسیب های وارده به فرش، رابطه مستقیمی با روش تا زدن آن و نگهداری آن دارد.
معمولا در اکثر قالیشویی ها پس از اتمام شست‌وشوی فرش، برای جلوگیری از آسیب رسیدن به بافت فرش، آن را لوله می‌کنند.
پیشنهاد می‌شود تا حد امکان از تا زدن فرش خودداری کنید. با لوله کردن فرش می‌توانید فرش را به مدت طولانی در همان حالت نگهداری کرده و از وارد شدن آسیب به آن نیز جلوگیری کنید. توجه داشته باشید که هنگام لوله کردن فرش نیز استفاده از یک کاور پارچه‌ای یا پلاستیکی به منظور جلوگیری از وارد شدن گرد و غبار به داخل فرش و آسیب زدن به بافت فرش استفاده کنید. استفاده از کاورهای پلاستیکی به دلیل احتمال عرق‌کردن و مرطوب شدن و کپک‌زدن توصیه نمی‌شود.
در نهایت بهتر است فرش‌ها را به مدت طولانی حتی در حالت لوله شده نگهداری نکنید. چون ممکن است باعث به وجود آمدن مشکلاتی در فرش بشود. در عوض هر چند وقت یکبار فرش را در معرض هوا قرار داده و سپس مجددا آن را لوله کنید.
نکات مهم در تا زدن فرش ماشینی و لوله کردن آن
توجه به نکات زیر هنگام لوله‌کردن فرش ماشینی می‌تواند در افزایش عمر آن و جلوگیری از وارد شدن آسیب فرش بسیار مؤثر باشد:
- هرگز فرش را به تنهایی لوله نکنید و همیشه از افراد دیگری کمک بگیرید.
- هنگام لوله کردن فرش دقت داشته باشید تا لبه‌های فرش به هیچ عنوان بیرون نزند. این کار در طولانی‌مدت می‌تواند به فرش‌های بزرگ، خسارت هایی وارد کند.
- هنگام نگهداری فرش لوله شده به مدت طولانی در یک انبار برای جلوگیری از خسارت رساندن حشرات و بیدها می‌توانید از قرص نفتالین یا موادی مانند تنباکو استفاده کنید.
- پیش از لوله‌کردن فرش حتما و حتما آلودگی‌ها، آسیب‌دیدگی‌ها، پارگی‌ها و پوسیدگی‌ها و سوختگی‌ها را برطرف کنید. این موارد در طولانی‌مدت می‌توانند به بافت فرش لوله شده آسیب بزنند. برای تمیز کردن آلودگی‌های فرش می‌توانید با شماره قالیشویی تماس گرفته و تمیز کردن فرش‌های خود را به آنها بسپرید.
- حتما از کاور و روکش برای فرش لوله شده استفاده کنید. استفاده از کاورهای پارچه‌ای نسبت به کاورهای پلاستیکی ارجح است.
جمع بندی
در این مقاله با دو روش مطمئن برای تا زدن فرش ماشینی آشنا شدیم. روش‌هایی که کمترین آسیب را به بافت فرش می‌زنند. یکی از روش‌ها برای نگهداری فرش در طولانی‌مدت مناسب است؛ و دیگری بیشتر در اسباب‌کشی‌ها به کار می‌رود. شما از چه روشی به‌منظور تا زدن فرش ماشینی خود استفاده می‌کنید؟
